Sanne van MVRDV en Stadslab Hoogkwartier

  • Auteur: Roosmarie Aelmans
  • Fotograaf: Emiel Meijer (foto Hoogstraat: Hester Blankestijn)
  • Datum: 27 september 2020

Sanne van Manen werkt bij MVDRV aan het Achterklooster in het Hoogkwartier. Daar werkt ze als project architect / associate aan grotere binnenstedelijke bouwprojecten. Binnen het Hoogkwartier is Sanne vooral bekend van het Stadslab Hoogkwartier waar ze samen met Marco Stout initiatieven ontwikkelt om de wijk toekomstbestendig te maken. Haar uitgangspunt is “als er voldoende draagvlak voor is, kunnen we alternatieven in de wijk testen, maar we moeten er altijd naar streven om daaruit een blijvende verbetering voor de wijk te kunnen realiseren”.

Een concreet voorbeeld is de aanstaande invoer van eenrichtingsverkeer in de Hoogstraat en de permanente extra groenplekken, een blijvend en zichtbaar resultaat van de Mobility Challenge Hoogkwartier in 2019. Als onderdeel van de Mobility Challenge werden bewoners uitgedaagd deelvervoer te gebruiken en daarmee tijdelijk hun eigen auto en parkeerplek in te ruilen voor extra groen. Voor Sanne is kwalitatief groen van groot belang. “In gesprekken met de wijk kwam naar voren dat er een gemis was aan kwalitatief groen. Dit soort groen is functioneel en ook mooi om naar te kijken in tegenstelling tot bijvoorbeeld het perkje naast de afvalbakken in het midden van de Sint Jansstraat.”

De Hoogstraat is open een project van o.a. Sanne van MVRDV

Leermoment

Soms lukt iets niet helemaal maar dat is niet erg vindt Sanne. “Door te experimenteren vinden we samen de beste oplossing. En als iets anders uitpakt dan we vooraf gedacht hadden dan leren we daar weer van. Zo werd bij de gedeeltelijke afsluiting van Hoogstraat verwacht dat wandelaars de straat zouden gaan gebruiken in plaats van het krappe trottoir, wat helaas niet zo gebeurde.

Het Stadslab Hoogkwartier is een mooie toevoeging aan haar werk bij MVRDV. “In de grote projecten spelen vaak dezelfde thema’s. De balans tussen ruimte voor parkeerplekken en ruimte voor groen speelt in elke ontwikkeling. In het Stadslab is het mooi om met de mensen in gesprek te gaan en te horen wat ze belangrijk vinden voor hun wijk. Deze kennis gebruik ik ook in andere projecten. Daarnaast gaat het een stuk sneller. Het is heel gaaf als een project als de Mobility Challenge zo snel zichtbaar is in de wijk. Met een bouwproject ben je al gauw vijf jaar bezig voor de eerste heipaal de grond in gaat.”

Samenwerking

Een van de dingen die Sanne zo aantrekkelijk vindt aan het Hoogkwartier is het enthousiasme in de wijk. Er is een groep van zeer actieve bewoners en ondernemers die de wijk echt beter willen maken. “Het Hoogkwartier is een unieke wijk. Mooi gekaderd door Goudsesingel, Burgemeester van Walsumweg en de Mariniersweg is het een dorpje op zich. De sfeer is goed en de intensieve samenwerking is bijzonder. Je krijgt hier de handen op elkaar voor veranderingen die aansluiten bij de wensen van bewoners. Een lang gekoesterde wens van veel bewoners is om van het parkje aan het Achterklooster een echt stadspark te maken. Dat is een lange termijn project want de investering is aanzienlijk. Dit gaan we als Stadslab oppakken. Eerst moeten we in de wijk gaan ophalen wat de wensen zijn voor het nieuwe park.”

Nieuwe tijden

Als architect is Sanne natuurlijk erg geïnteresseerd in het gebruik van ruimte. “Een thema dat nu veel aandacht krijgt, is het creatiever gebruik van ruimte. In de periode van de wederopbouw, na de Tweede Wereldoorlog, lag de nadruk op gemotoriseerd verkeer. Dat leverde de unieke expeditiehofjes op waardoor de bevoorrading niet meer aan de straatkant hoefde plaats te vinden. Maar de vrachtwagens zijn te groot geworden en passen niet meer onder de poorten door. En dat geeft mogelijkheden om iets beters met die expeditiestraten te doen, zoals een woonbestemming.”

Het Achterklooster park in het Hoogkwartier

Haar denkwijze sluit naadloos aan bij MVDRV. Hier werkte ze bijvoorbeeld aan de nieuwe Jaarbeurs in Utrecht. “Daar hebben we niet enkel een nieuw gebouw voor ontworpen, maar het nieuwe gebouw ook nog eens binnenstebuiten gekeerd: de logistiek is naar binnen verhuisd waardoor het gebouw zich aan de gevels kan openen en zo, in tegenstelling tot de huidige ‘grijze dozen’, interactie met de stad aan kan gaan.” En dat is precies het soort projecten waar Sanne warm voor loopt. “Waarom kunnen de expeditiestraten geen onderdeel zijn van de stad als rustige groenen woonstraten? Waarom kan je geen moestuin op je dak kunnen hebben? Wat als we bereikbaarheid op een andere manier oplossen waardoor er meer ruimte komt voor groen?”

Rotterdam

Als Sanne zo enthousiast over de wijk praat zou je bijna vergeten dat ze in Haarlem is geboren en in Delft studeerde. In haar laatste studiejaar ontvluchtte ze Delft om in Rotterdam ‘volwassen te worden’. Even dacht ze dat ze zonder Rotterdam kon maar het uitstapje naar Antwerpen was van korte duur. “Het is geen Rotterdam.”

Sanne van Manen bij MVRDV in het Hoogkwartier

Toen MVRDV verhuisde naar het Hoogkwartier kwam ze daar Marco Stout tegen. “De verhalen op de website van het Hoogkwartier hebben mij geholpen om de wijk beter te leren kennen. Inmiddels ken ik de wijk zo goed, dat ik ook mijn collega’s er meer bij probeer te betrekken door bijvoorbeeld een wederopbouw toer te organiseren tijdens de lunch.” Het zal niet verbazen dat Sanne tijdens vakanties vooral op zoek gaat naar bijzondere gebouwen en steden. Hoog op haar verlanglijstje staat Tokio maar dat zal even moeten wachten.

Toekomstplannen

Sanne is een groot voorstander van draagvlak, uitproberen en een duurzaam resultaat realiseren. Wat kunnen we in 2021 van haar verwachten? “Het Achterklooster park staat met stip op 1. We horen van alle kanten dat de wijk hier graag een mooi park wil. Daarnaast is nu ook de gemeente enthousiast. Dat moeten we absoluut aangrijpen. De ruimte is nu versnipperd waardoor je niet ervaart hoe groot het park is. En die hoge bomen zijn prachtig maar uiteindelijk wil niemand zitten aan een picknicktafel vol vogelpoep. Maar, ik ben geen landschapsarchitect dus wij richten ons vooral op het ophalen van de wensen. We zijn nog aan het zoeken naar de juiste vorm van participatie in corona tijden. Daarnaast willen we graag het dak van de parkeergarage Kiphof verbeteren. De tennisbanen worden amper gebruik en zien er aftands uit. Ook hier wordt de gemeente enthousiast en kunnen we binnenkort nieuwe gesprekken met de bewoners opstarten.”

Sanne vindt het belangrijk om uitdagende alternatieven te bieden voor bestaande situaties. Ze wil de grenzen opzoeken van wat haalbaar is. We zijn benieuwd naar de volgende uitdagende alternatieven.

Start van de Mobility Challenge Hoogkwartier in de Hoogstraat
Sanne tijdens de start van de Mobility Challenge

Het Hoogkwartier is populair en in ontwikkeling. Maar is de buurt ook klaar voor toekomst? In bijzondere verhalen worden initiatieven, kansen en uitdagingen voor de buurt onder de aandacht gebracht. Ook een interessant verhaal te vertellen? Stuur je idee naar bewoners@hoogkwartier.nl.

Ontdek meer verhalen!